XVIII asrdagi afsonaviy ma’lumotlarga ko‘ra, maqbarada qadimgi Injil payg‘ambari Doniyor (Daniil) ning xoki dafn etilgan bo‘lib, uning qoldiqlari O‘rta Osiyoning o‘rta asr sarkardasi va jahongiri Amir Temur tomonidan Samarqandga olib kelingan va dafn etilgan. Hozirgi maqbara binosi va majmua XX asrning boshlarida qurilgan bo‘lib, keyingi yillarda maqbara binosi va majmuaning o‘zi bir necha bor rekonstruksiya qilingan.
Xo‘ja Doniyor maqbarasi va majmuasi Samarqand shahrining shimoli-sharqiy qismida, qadimgi Afrosiyob yodgorligining shimoli-sharqiy chekkasida, uncha katta bo‘lmagan balandlikda, kichik Siyob daryosi qirg‘og‘i yaqinida joylashgan.
O‘rta Osiyo tarixchisi Abu Tohirxoja Samarqandiyning "Samariya" nomli tarixiy kitobida yozilishicha, Doniyor payg‘ambar Samarqand va uning atrofida islom dinini targ‘ib qiluvchi arab targ‘ibotchisi Qusam ibn Abbosning safdoshlaridan biri bo‘lgan. Xristianlikda Doniyor payg‘ambar "buyuk payg‘ambarlar" deb ataladiganlardan biri bo‘lib, Eski Ahdning Injil kitoblaridan biri - Doniyor kitobining muallifi hisoblanadi. Yahudiylikda ham Doniyol mo‘tabar payg‘ambarlardan biridir.